شـــراب أُمُّ اَلْخَبَائِث
سامیار سلطان‌زاده
انسان نیازمند تغذیه سالم و درست و پاکی است که با تن و روان وی سازگار و مناسب بوده و زمینه سلامت و رشد جسمی او را فراهم آورد. تن سالم برای روان سالم همانند مرکب رهواری است که او را به سلامت به مقصد می‌رساند. اما اگر تغذیه نامناسب باشد این مرکب بیمار شده و دیگر نمی‌تواند روان آدمی را حمل و به مقصد و مقصود رساند. از جمله تغذیه‌های نامناسب برای بشر نوشیدنی‌های الکلی و شراب در اقسام و انواع آن است. نویسنده در این مطلب دیدگاه قرآن و اسلام را درباره شرابخواری تشریح کرده و به برخی زیان‌های مسکرات اشاره کرده است.
پلیدی شراب از نظر قرآن
از نظر اسلام هر آن چیزی که برای انسان مفید و سازنده و مناسب با سازه بدنی و روانی انسان است، به عنوان حلال مجوز استفاده گرفته و هر آن چیزی که به هر شکلی به انسان زیان و ضرر می‌رساند حرام شمرده شده است. از همین رو در یک دسته‌بندی در اسلام سخن از طیب و خبیث یا حلال و حرام است. خداوند بر دو شرط اساسی طیب و حلال بودن در تغذیه تاکید داشته و می‌فرماید: وَ كُلُوا مِمَّا رَزَقَكُمْ اللَّهُ حَلالاً طَيِّباً؛ و از آنچه خدا روزى شما از حلال و پاكيزه کرده بخوريد.(مائده، آیه 88 و نیز نگاه کنید: بقره، آیه 168؛ انفال، آیه 69)
شراب الکلی به عنوان خبیث دسته‌بندی شده و به سبب پلیدی آن، مجوز استفاده برای آن صادر نشده است. خداوند می‌فرماید: يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ إِنَّمَا الْخَمْرُ وَالْمَيْسِرُ وَالأَنصَابُ وَالأَزْلاَمُ رِجْسٌ مِّنْ عَمَلِ الشَّيْطَانِ فَاجْتَنِبُوهُ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ؛ اى كسانى كه ايمان آوردهايد، شراب و قمار و بتها و تيرهاى قرعه پليدند [و] از عمل شيطانند. پس، از آنها دورى گزينيد، باشد كه رستگار شويد.(مائده، آیه 90)
«رجس»در لغت عربی به مفهوم پليدی، بانگ بسيار بلند و چندشآور و نیز به معناى هر پديده زشت است.
در مجمع البیان آمده است: «خمر» در اصل بهمعناى «پوشش و پوشاندن است و به آنچه انسان يا پديده ديگر را مىپوشاند- همانند درخت- نيز «خمر» گفته مىشود؛ به همين جهت هم است كه به مقنعه زنان «خمار» مىگويند؛ زيرا سر و گردن را مىپوشاند.(مجمع البیان، ذیل آیه 219 سوره بقره) «خمر» در لغت به معنای کپک زدگی و تخمیر و ور آمدن و پوشش است. علامه طباطبایی در ذیل آیه می‌نویسد: « خمر» عبارت است از هر مايعى كه در اثر تخمير و ورآمدن خاصيت سكر و مستى به خود گرفته باشد و خوردنش عقل را تيره و بيهوده كند.(المیزان، ذیل آیه) از این رو، خمر در کاربردهای عمومی در زبان عربی به مفهوم شراب انگور و خرما به کار رفته است که از طریق خاصی تولید و مورد استفاده قرار می‌گیرد. خداوند در آيه 67 سوره نحل مى فرماید: و من ثمرات النخيل و الاعناب تتخذون منه سكرا و رزقا حسنا؛ و از ميوه‌هاى درخت نخل و انگور، مسكرات و روزي‌هاى پاكيزه فراهم مى كنيد. پس تهیه مسکرات اختصاص به انگور نداشت، بلکه بیشتر شراب خرما رواج داشته و شراب انگور کمتر در دسترس همگی بوده است. گفتنی است در اينجا سكر يعنى مسكر و شرابى را كه از انگور و خرما مىگرفتند، این سکر و مسکر، درست در مقابل رزق حسن قرار داده شده است؛ بنابراین، سکر در قرآن يك نوشيدنى ناپاك و آلوده شمرده است.
به هر حال، به این مایه تولیدی و فرآوری شده از خرما و انگور، بدان دليل «خمر» گفته مىشود كه با مست ساختن انسان، عقل او را مىپوشاند و او را به بىخردى مىكشاند.(مجمع البیان، ذیل آیه 90 سوره مائده)
روشن است كه منظور از حرمت و ناروا بودن شراب، خوردن آن است و مقصود از حرمت قمار، عبارت از قماربازى و پرستش بتها و بازى با تيرهاى قرعه، به منظور برد و باخت است. از آيه شريفه چنين دريافت مى شود كه همه اينها پليد و كارهايى است شيطانى و نادرست؛ اگرچه همه اينها از پديدهها و آفريدههاى خدايند، امّا چيزهايى هستند كه شيطان از آنها براى گسترش تباهى و افشاندن بذر كينه و دشمنى در ميان مردم بهره مىجويد. شيطان مردم را به بادهنوشى فرامىخواند تا خردشان را بىفروغ سازد و به قمار وا مىدارد تا ضدّ ارزش‌ها و اخلاق ناپسند را در ميان جامعه گسترش دهد، و به‌پرستش بتها دعوت مىكند تا شرك و آفت مرگبار آن را در دلها و جامعهها بيفكند و به بازى با تيرهاى قرعه و برد و باخت وسوسه مىكند تا خُلق و خُوى نادرست و گستاخى و سركشى را پديد آورد، به همين جهت خدا همه اينها را تحريم و شيطانى عنوان مى کند و هشدار مىدهد كه از همه اينها دورى جوييد تا رستگار شوید.
در تفسیر نمونه آمده است: شرابخوارى در زمان جاهليت و قبل از ظهور اسلام فوق‌العاده رواج داشت و به صورت يك بلاى عمومى در آمده بود، تا آنجا كه بعضى از مورخان مىگويند عشق عرب جاهلى در سه چيز خلاصه مى شد: شعر و شراب و جنگ!، و نيز از روايات استفاده مى شود كه حتى بعد از تحريم شراب مسئله ممنوعيت آن براى بعضى از مسلمانان فوق‌العاده سنگين و مشكل بود، تا آنجا كه مى گفتند: ما حرم علينا شىء اشد من الخمر؛ هيچ حكمى بر ما سنگين‌تر از تحريم شراب نبود.(نمونه، ذیل آیه)
البته قرآن منکر تاثیرات اندک مثبت خمر نیست و در آیه 219 سوره بقره می‌فرماید: از تو درباره شراب و قمار مىپرسند، بگو: در آنها گناهى است بزرگ و سودهايى براى مردم دارد و گناه آنها از سودشان بزرگ‌تر است. و از تو مىپرسند كه چه چیزی انفاق كنند؟ بگو: افزون [از نياز] را. بدين گونه خدا آيات را براى شما روشن بيان مىكند، شايد بينديشيد.
از نظر قرآن منافع اندک آن چیزی نیست که آن را به یک چیز مفید و طیب برای بدن تبدیل کرده و از رجس و پلیدی و خباثت به امر طیب و پاک تغییر دهد. در روایت نیز به این نکته توجه داده شده و شبهه فایده درمانی و دارویی آن نفی شده است: سُوَيْدُ بْنُ طُارِقِ سَاَلَ النَبىّ عَنِ الخَمْرِ، فَنَهْاهُ فَقالَ: اَصْنَعُ لِلدَّواءِ فقالَ: اِنَّها داءٌ وَ لَيسَتْ بِدَواءٍ؛ سويد بن طارق از پيامبر(ص) درباره شراب سؤال كرد. پيامبر اكرم او را از آن نهى كرد، او گفت: آن را براى دواء مىسازم، پيامبر فرمود: شراب درد است، نه دواء. (كنز العمال، ج 5، شماره 13756)
پس شراب‌های مست آور را نمی‌توان حتی به عنوان دارو تجویز کرد؛ زیرا زیان آن بیش از سودش است و به جای آنکه درمانی را موجب شود بر دردهای دیگر می‌افزاید و خود موجب بیماری‌ها و دردهای دیگر می‌شود.
خداوند در آیه 91 سوره مائده در تبیین مضرات خمر به آثار اجتماعی آن نیز اشاره می‌کند و می‌گوید: همانا شيطان مىخواهد با شراب و قمار، ميانِ شما دشمنى و كينه ايجاد كند و شما را از ياد خدا و از نماز باز دارد. پس آيا شما دست برمىداريد؟
با نگاهی به آمارهای انواع جرم و جنایت‌ها و بلاهت‌ها و سفاهت و دیوانگی‌ها در جهان بسادگی می‌توان نقش مخرب و زیانبار شراب و قمار را در فروپاشی خانواده و جامعه و گسترش نابهنجاری‌ها و کینه و عداوت و مانند آن را متوجه شد.
شراب در ادیان الهى
برخلاف آنچه در مسیحیت کنونی رواج دارد، شراب مست آور و خمر در همه ادیان الهی از شرایع نوح(ع) گرفته تا ابراهیم(ع)، موسی(ع) و عیسی(ع) و محمد(ص) حرام بوده است؛ زیرا علت حرمت، همان پلیدی آن و آثار و تبعاتی است که به دنبال نوشیدن آن پدید می‌آید. از همین رو، نمی‌توان در هیچ آیین آسمانی مجوزی برای حلیت آن یافت و کسانی که آن را حلال شمرده‌اند در حقیقت حرام خداوند را حلال کرده و افترا به خداوند بسته‌اند.
امام رضا(ع) در این باره فرموده است: مـا بَعَثَ اللهُ نَـبيّا اِلاّ بِـتَحْرِيمِ الْخَـمْرِ، وَ اَنْ يَـقِرَّلَهُ بِاَنَّ الله يَـفْعَلُ مـا يَشاءُ؛ خداوند هيچ پيامبرى را مبعوث نكرد مگر با حرام كردن شراب، و اينكه اقرار داشت كه خدا آنچه را بخواهد انجام مى دهد. (بحارالأنوار، ج 79، ص 134)
حرمت تهیه، توليد و توزیع شراب
بر همین اساس، هر گونه فرآوری و تولید شراب و مسکرات در اسلام از آدم(ع) تا خاتم(ص) حرام بوده است. کسی که در این امور وارد می‌شود باید بداند گناهی بزرگ مرتکب شده و هر کسب و درآمدی که دارد، حرام و باطل و خبیث است که آثار آن در زندگی شخص و خانواده خودش را نشان می‌دهد.
پيامبر اكرم (ص) فرموده است: لَعَنَ اللهُ الْخَمْرَ وَ عاصِرَها وَ غارِسَها وَ شارِبَها وَ ساقيَها وَ بائِعَها وَ مُشْتَريها وَ آكِلَ ثَمَنَها وَ حامِلَها وَ الْمَحْمُولَةِ اِلَيْهِ؛ خداوند، شراب و به‌وجود آورنده و تهيه كننده آن را و مصرف كننده و اعطاء كننده و خريدار و فروشنده و استفاده كننده از قيمت آن و حمل كننده و صاحب آن را لعن كرده است. (بحارالأنوار، ج 79، ص 126)
آثار زیانبار مشروبات الکلی
برخی از آثار زیانبار مشروبات الکلی از جمله ایجاد کینه و دشمنی میان مردم در آیات قرآن بیان شده است. آثار دیگری در آیات و روایات بیان شده که پاره‌ای از آنها عبارتند از:
1. خروج نور ايـمان از شـرابـخوار: اگر کسی به خدا و آخرت ایمان آورد، اما دچار شرابخواری شد، عقل خویش را از دست می‌دهد و در دام فحشاء و منکرات می‌افتد و عقل و قلبش تباه می‌شود؛ این‌گونه است که به سبب سفاهت و بی‌خردی، دین و ایمانش را از دست می‌دهد. رسول خدا فرمود: مَنْ شَرِبَ خَمْرا خَرَجَ نُورُ الاِيمانِ مِنْ جَوْفَهِ؛ هر كس شراب بنوشد نور ايمان از قلب او خارج مى گردد. (كنز العمال، ج 5، ش 13180) از نظر آن حضرت(ص) نمی‌توان میان ایمان و شرابخواری جمع کرد. ایشان می‌فرماید: لا يَجْمَعُ الْخَمْرُ وَالايمْانُ فى جَوْفٍ اَوْ قَلْبِ رَجُلٍ اَبَدا؛ هيچگاه، شراب و ايمان در قلب انسان جمع نمىشود.
(بحارالأنوار، ج 79، ص152)
2. قـرآن علیه شرابخوار: از دیگر آثار شرابخواری آن است که قرآن در قیامت علیه او خواهد بود. پيامبر خدا فرموده است: مَنْ كان فى قَلْبِهِ آيةٌ مِنَ الْقُرآنِ اَوْ حَرْفٌ فَصَّبَ عَلَيْهَا اَلْخَمْرَ يَوْمَ الْقيامَةِ يُخاصِمُهُ القُرآنُ؛ هر كس كه در قلب او آيه يا كلامى از قرآن باشد و آن را با شراب بيالايد، روز قيامت قرآن با او مخاصمه مىكند. (بحارالأنوار، ج 79، ص148)
3. گرایش به سوی بدی‌ها: انسان وقتی مایه‌ای را می‌نوشد که عقل را فاسد و تباه می‌کند نباید امید داشت که از چنین شخصی کار خیر و نیکی صادر شود و گرایش به بدی نداشته باشد؛ زیرا این عقل است که او را به سوی خیر و نیکی هدایت و از زشتی و بدی دور می‌کند و چون چراغ، راهنمای او می‌شود. پس وقتی خرد در پرده افتد دیگر نوری نمی‌تابد تا خیر و شر را ببیند و بشناسد و به خیر گرایش یابد و از شر‌گریزش داشته باشد. این‌گونه است که در تباهی گناه و زشتی‌ها و بدی‌ها غرق خواهد شد.
پيامبر اكرم (صلى الله عليه و آله) فرمود: لَنْ يَزالُ العَبْدُ فى فُسْحَةٍ مِنْ دِينهِ مالَمْ يَشْرَبِ الْخَمْرَ وَ اِذا شَرِبَها خَرَقَ اللهُ عَنْهُ سَتْرَهُ و كانَ الشَّيْطانُ وَليَّهُ وَ سَمْعَهُ وَ بَصَرَهُ يَسُوقُهُ اِلى كُلِّ شَرٍّ وَ يَعْرِفُهُ عَنْ كُلِّ خَيْرٍ؛ بنده تا شراب ننوشد عرصه دين بر او گشاده باشد و چون بنوشد پرده خدا از او بدرد و شيطان يار و گوش و چشم او شود و او را به سوى بديها براند و از نيك‌ها منصرف كند. (نهج الفصاحه، حديث 2291)
4. لزوم طرد اجتماعی و عدم اعتماد نسبت به شرابخوار: شرابخوار به سبب گرفتاری به سفاهت، قابل اعتماد نیست؛ پس همان طوری که بر اساس آیه 5 سوره نساء نباید مالی را به دست بی‌خرد و سفیه بسپرد، نباید هیچ امر مهمی را به او واگذار کرد و او را باید روانی و دیوانه‌ای یا کودنی بدانیم که نمی‌توان به وی اعتماد کرد. لازم است او را از جامعه دور نگه داشت و زن و مالی یا چیزی را به دستش نسپرد. رسول خدا فرمود: شارِبُ الْخَمْرِ لا تُصَدِّقُوهُ اِذا حَدَّثَ، وَ لا تُزَوِّجُوهُ اِذا خَطَبَ، وَ لاتُعَّوِدُوهُ اِذا مَرِضَ، وَ لا تَحْفِرُوهُ اِذا ماتَ، وَ لا تَأْتَمِنُوهُ عَلى اَمانَةٍ، فَمَنْ اِئْتَمَنَهُ عَلى اَمانَةٍ فَاسْتَهْلَكَها فَلَيْسَ عَلَى اللهِ اَنْ يُخْلِفَ عَلَيْهِ، وَ لا اَنْ يَأجُرَهُ عَلَيها، لاَنَّ الله يَقوُلُ:(لا تُؤْتُوا السُفَهاءَ امَوْالَكُمْ نساء / 5) وَ اَىُّ سَفيهٍ اَسْفَهُ مِنْ شارِبِ الخمْرِ؛ هنگامى كه شرابخوار سخن گفت او را تصديق نكنيد و وقتى خواستگارى كرد به او زن ندهيد و هنگامى كه مريض شد از او عيادت نكنيد و هنگامى كه مرد او را دفن نكنيد و او را بر امانتى امين قرار ندهيد و او را نبايد براى كارى اجير كرد، زيرا خداوند در قرآن مىفرمايد: اموال خود را به دست سفيهان ندهيد. و چه كسى سفيه‌تر از شرابخواراست؟ (بحارالأنوار، ج 79، ص127)
آن حضرت (ص) در جایی دیگر به زیان ارتباط با شـرابـخوار اشاره می‌کند و می‌فرماید: مَنْ سَلَّمَ عَلى شارِبِ الْخَمْرِ اَوْ عانَقَهُ او صافَحَهُ اَحْبَطَ اللهُ عَلَيْهِ عَمَلَ اَرْبَعينَ سَنَةٍ؛ هر كس به شرابخوار سلام كند، يا با او ديده بوسى يا مصافحه كند، خداوند عمل چهل سال او را از بين مى برد.(بحارالأنوار، ج 79، ص151) پس آن حضرت(ص)از امت می‌خواهد تا شرابخوار را طرد کنند و هیچ‌گونه ارتباطی با او نداشته باشند. ایشان می‌فرماید: سَـلِّمُوا عَـلَى الْيَهُودِ وَ النَـصـارى وَ لا تُسَـلِّمُوا عَـلى شارِبِ الْخَمْرِ، وَ اِنْ سَلَّمَ عَلَيْـكُمْ فَلا تَرُدُّوا جَوابَهُ؛ بر يهود و نصارى سلام كنيد، ولى بر شارب الخمر سلام نكنيد و اگر او سلام كرد شما جواب او را ندهيد. (بحارالأنوار، ج 79،ص 152) این در حالی است که در اسلام جواب سلام واجب است.
در راستای همین طرد اجتماعی پیامبر(ص) از همنشينى با شـرابخوار بشدت پرهیز می‌دهد و می‌فرماید: لا تُجالِسُوا شُـرّابَ الخَـمْرِ فَـاِنَّ اللَعْـنَةَ اِذا نَزَلَتْ عَـمَّتْ مَـنْ فـى الْمَجْـلِسِ؛با شرابخواران همنشين نشويد، زيرا هنگامى كه لعنت خدا فرود آيد همه كسانى را كه در مجلس هستند فرا مىگيرد. (الحكم الزاهره، 301) آن حضرت(ص) مـؤمن را از نشستن بر سـفره شـرابخوار بر حذر می‌دارد و می‌فرماید:: مَنْ كانَ يُؤْمِنُ بِاللهِ وَ الْيَوْمِ الآخِرِ فَلا يَجْلِسْ عَلى مائِدَةٍ يُشْرَبُ عَلَيْهَا الخَمْرُ؛ هر كس كه به خدا و رستاخيز ايمان داشته باشد در كنار سفره‌اى كه در آن شراب خورده مىشود نمىنشيند. (بحارالأنوار، ج 79،ص 129) از نظر آن حضرت (ص) هر گونه دوستى و حتی همسايگى بـا شـرابـخوار جایز نیست و در راستای طرد اجتماعی آنان فرمان می‌دهد و می‌فرماید: مُـجاوَرَةُ الْيَـهُودِ وَ النَـصارى خَيْـرٌ مِـنْ مُجـاوَرَةِ شـارِبِ الخَمْرِ، وَ لا تُصادِقُوا شارِبَ الخَمْرِ فَاِنَّ مُصادِقَتَهُ نِـدامَةٌ؛ همـسايگى با يهـود و نصـارى از همسـايگى با شـرابخوار بـهتر اسـت و بـا شرابخوار دوستى نـكنيد كه دوستى با او پشيمانى در پى دارد. (بحارالأنوار، ج 79،ص 152)
باز حضرت فرمود: لاتُجالِسُوا مَعَ شارِبِ الْخَمْرِ، وَ لاتُعَوِّ دُوا مَرْضاهُمْ، وَلاتُشَيِّعُوا جَنائِزَهُمْ، وَ لاتُصَلُّوا عَلى اَمْواتِهِمْ، فَاِنَّهُمْ كِلابُ [اَهْلِ] النّارِ كَماقالَ اللهُ. «اِخْسَؤُا فيها وَ لاتُكَلِّمُونِ»؛ با شرابخوار همنشينى نكنيد و از بيماران آنان عيادت نكنيد و جنازه‌هايشان را تشييع نكنيد و بر اموات آنها نماز نخوانيد، زيرا آنها سگهاى اهل جهنم هستند،چنان‌که خداوند در قرآن فرمود: اى سگها به دوزخ رويد و با من سخن مگوئيد.(بحارالأنوار، ج 79، ص148)
5.محروم از بهشت: شرابخوار به بهشت وارد نمی‌شود و از آب کوثر نمی‌تواند بنوشد. در روایت است: قالَ رَسُولُ اللهُ عِندَ مَوْتِهِ: لَيْسَ مِنّى مَنِ اسْتَخَفَّ بِصلاتِهِ، لايَرِدُ عَلىَّ الحَوْضَ لا وَ اللهِ، لَيْسَ مِنّى مَنْ شَرِبَ مُسْكِرا، لايَرِدُ عَلىَّ الحَوْضَ لا وَاللهِ؛ پيامبر اكرم (ص)هنگام رحلت فرمود: كسى كه نمازش را كوچك شمارد از من نيست، بخدا سوگند او در حوض كوثر وارد بر من نمىشود و كسى كه ميگسارى كند از من نيست، سوگند به خدا كه او هم در حوض كوثر بر من وارد نخواهد شد.
(بحارالأنوار، ج 79،ص 136 ) امام صادق(ع)نیز فرموده است: اَرْبَعَةٌ لايَدْ خُلُونَ الجَنَّةَ: اَلكاهِنُ وَ المُنافِقُ، وُ مُدْمِنُ الخَمْرِ والقَتّاتُ وَ هُوَ النَّمّامُ؛ چهار گروه وارد بهشت نمىشوند: 1 ـ جادوگر 2 ـ منافق 3 ـ شرابخوار 4 ـ سخن‌چين. (بحارالأنوار، ج 79،ص129) از این رو حشر شرابخوار با بت‌پرستان و کافران بلکه بدترین و شقی‌ترین مردمان است. پيامبر خدا(ص)فرمود: شارِبُ الْخَمْرِ مَلْعُونٌ، شارِبُ الْخَمْرِ كَعَبَدَةِ الاَوْثانِ، يُحْشَرُ يَوْمَ الْقِيامَةِ مَعَ فِرْعَوْنَ وَ هامانَ؛ شرابخوار از رحمت خدا دور است، شرابخوار همانند بـت پـرستان است، روز قـيامت با فرعون و هامان محشور مىشود. (بحارالأنوار، ج 79، ص141) شراب خواری نه تنها او را سیراب نخواهد کرد بلکه حتی در قبر و قیامت موجب تشنگى شـرابـخوار می‌شود به گونه‌ای که نالان شده و فریاد العطش بلند می‌کند. رسول خدا فرمود: وَ الذَّى بَعَثَنى بِالْحَقِّ اِنَّ شارِبَ الْخَمْرِ يَمُوتُ عَطْشانَ، وَ هُوَ فى الْقَبْرِ عَطْشانٌ، وَ يُنادى: واعَطَشاهْ اَلْفَ سَنَةٍ؛ سوگند به كسى كه مرا به حق مبعوث كرد شرابخوار با تشنگى مىميرد، او در قبر هم تشنه خواهد بود و روز قيامت هم با تشنگى برانگيخته مىشود و تا هزار سال نداى تشنگى سر مىدهد. (بحارالأنوار، ج 79، ص147)
6.كيفر شرابخواری علنی: هر کسی در خفا هر کاری کرد به خودش مربوط است و باید در پیشگاه خدا پاسخگو باشد؛ اما وقتی علنی کرد و در اجتماع کاری زشت و گناهی از جمله شرابخواری را مرتکب شد باید بداند که مجازات دنیوی نیز به دنبال کارش است. در کیفر اجرای حدود شرابخواری، پیامبر(ص) می‌فرماید: مَنْ شَرِبَ بِصْقَةً مِنْ خَمْرٍ فَاجْلِدُوهُ ثَمانينَ؛ هر كس يك قپه شراب نوشيد او را هشتاد ضربه شلاق بزنيد. (كنز العمال، ج 5، شماره 13186) اجرای این حدود برای حفظ جامعه از هر گونه هنجارشکنی و قانون شکنی است. حتی در روایت است که تکرار این حدود در نهایت موجب بدترین مجازات یعنی مرگ نسبت به شرابخوار می‌شود. پيامبر اكرم (ص)فرمود:اِذا شَرِبَ الرَّجُلُ الْخَمْرَ فَاجْلِدُوهُ، فَاِنْ شَرِبَ فَاجْلِدُوُهُ، فَاِنْ شَرِبَ فِى الرابِعَةِ فَاقْتُلُوهُ؛ هنگامى كه مرد شراب نوشيد او را شلاق بزنيد، و اگر دوباره خورد باز هم او را شلاق بزنيد، اگر بار چهارم باز نوشيد او را بكشيد. (كنز العمال، ج 5، ش 13707) البته این حکم اخیر نیازمند بررسی و تبیین ابعاد گوناگون آن دارد؛ ولی شرابخوار باید بداند که از نظر اسلام خون کسی که تا این اندازه گستاخی می‌کند که بارها علنی شرابخواری می‌کند و حد می‌خورد، هدر بوده و هیچ ارزشی ندارد.
7. سيهرویى شـرابـخوار: در قیامت انسان‌ها بسته به عملشان سفید رو یا سیه رو هستند.(آل عمران، آیه 106؛ زمر، 60) از جمله سیه رویان در قیامت شرابخوار است. رسول خدا (ص) فرمود: وَالَّذى بَعَثنى بِالْحَقِّ اِنَّ شَارِبَ الخَمْرِ يَجيى ءُ يَوْمَ الْقيا مَةِ مُسْوَدّا وَجْهُهُ، أزْرَقٌ عَيناهُ، قالِصا شَفَتاهُ، يَسيلُ لُعابُهُ عَلى قَدَمَيْهِ يَقْذِرُ مَنْ رَآهُ؛ سوگند به كسى كه مرا به حّق بر انگيخت، شرابخوار در روز قيامت با چهره اى سياه و چشمانى كبود و لبانى كج مى آيد(محشور مىشود) در حالى كه آب دهان او روى پاهايش مىريزد و هر كس آن را مىبيند ناپاك مىداند. (بحارالأنوار، ج 79،ص147)
8. مایوس از رحمت خدا: بدترین حالت در میان بشر حالت یاس است. شـرابـخوار کسی است که در قیامت باید خودش را مایوس از رحمت الهی ببیند. رسول گرامى فرمود: يَخْـرُجُ الْخَـمّارُ مِـنْ قَبْـرِهِ مَـكْتُـوبٌ بَيْنَ عـَيْنَيْهِ آيِـسٌ مِـنْ رَحْـمَةِ اللهِ؛ شرابخوار كه از قبرش بيرون مىآيد، وسط دو چشمش نوشته شده است: از رحمت خدا مأيوس شده است. (كنزالعمال، ج 16، ش 43958) و نیز فرمود: اَرْبَـعَهٌ لايَنْـظُرُ اللهُ اِلَيْـهِمْ يَوْمَ الْقيامَةِ: عاقٌ، وَمَنّانٌ، وَ مُكَذِّبٌ بِالْقَدَرِ وَمُدْمِنُ خَمْرٍ؛ خداوند روز قيامت به چهار گروه نگاه نمىكند، عاق والدين، منّت گذار، تكذيب كننده قضا و قدر و شرابخوار. (بحارالأنوار، ج 79،ص129)
9.محروم از شفاعت: هر گناهکاری امید شفاعت دارد که در نهایت در اعراف از سوی پیامبر(ص) و اولیای معصوم(ع) شفاعت شده و درون بهشت در آید. اما شرابخوار محروم از چنین شفاعتی است؛ زیرا رسول خدا (ص)فرمود: ولايَـنالُ شَـفاعَتى مَـنْ شَـرِبَ المُـسْكِرَ، لايَـرِدُ عَـلىَّ الْـحَوْضَ لاوَاللهِ؛ شفاعت من به كسى كه مست كننده (شراب) مىنوشد نمىرسد، به خدا سوگند او بر من در حوض كوثر وارد نمىشود. (وسائل الشيعة، ج 17، ص 261)
10. انواع عذاب‌هاى شرابخوار: عذاب‌های شرابخوار در دنیا و آخرت بسیار متنوع و متعدد است. پيامبر اكرم فرمود: شارِبُ الْخَمْرِ یُعَذِّبُهُ اللهُ بِسِتّينَ وَثَلاثَ مِأَةَ نَوْعٍ مِنَ الْعَذابِ؛ خداوند شرابخوار را سيصد و شصت نوع عذاب مىكند. (بحارالأنوار، ج 79، ص152)
11. مرگ شرابخوار: رسول خدا فرمود: اَلْخَمْرُ اُمُّ الخَبائثِ فَمَنْ شَرِبَها لَمْ يُقْبَلْ صَلاتُهُ اَرْبَعينَ يَوْما، فَاِنْ ماتَ وَهِىَ فى بَطْنِهِ ماتَ ميتَةً جاهِليَّةً؛ شراب ريشه همه ناپاكي‌هاست، هر كس آن را بنوشد نمازش تا چهل روز پذيرفته نمىشود، اگر شراب در درونش باشد و بميرد با مردن زمان جاهليت مرده است. (كنزالعمال، ج 5، ش 13183)
12. عروس شيطان: شرابخوار عروس شیطان است. رسول خدا (ص) فرمود: مَنْ باتَ سُكْرانا باتَ عَرُوسا لِلشَّيطانِ؛ كسـى كـه در حـال مسـتى بخوابد آن شب عروس شيطان خـواهد بود. (بحارالأنوار، ج 79، ص 148)
13. شراب در خانه: رسول خدا(ص)فرمود: اَرْبَعٌ لاتَدْخُلُ بَيْتا واحِدَةً مِنْهُنَّ اِلاّخَرِبَ وَ لَمْ يَعْمُرْ بِالْبَرَكَةِ: اَلخيانَةُ، وَالسِّرقَةُ وَ شُرْبُ الْخَمْرِ، وَالزِّنا؛ چهار چيز است چنانچه يكى از آنها وارد خانه‌اى شود آن خانه را طورى خراب كند حتّى با بركت نيز آباد نشود آنها عبارتند از: خيانت، دزدى، شرابخوارى و زنا.(بحارالأنوار، ج 79، ص125)
14.از دست رفتن نور انسانیت: در روایت است. المُفَضَّلِ قالَ قُلْتُ لاِبى عَبْدِاللهِ(ع): لِمَ حَرَّمَ اللهُ الْخَمْرَ؟ قالَ حَرَّمَ اللهُ الْخَمْرَ لِفِعْلِها وَ فَسادِها، لاِنّ مُدْمِنَ الْخَمْرِ تُورِثُهُ الاِرْتِعاشَ وَ تَذَهَبُ بِنُورِهِ، وَ تَهْدِمُ مُرُوَّتَهُ، وَ تَحْمِلُهُ عَلى اَنْ يَجْتَرِئَ عَلى اِرْتِكابِ المَحارِم، وَ سَفْكِ الدِّماءِ، وَ رُكُوبِ الزِّنا وَلا يُؤمَنُ اِذا سَكَرَ اَنْ يُثيبَ عَلَى حَرِمِهِ، وَ هُوَ يَعْقِلُ ذلِكَ، ولايَزيدُ شارِبُها اِلاّ كُلَّ شَرٍّ؛ مفضلّ مىگويد: به امام صادق(ع)گفتم: چرا شراب حرام شده است؟ حضرت فرمود: خداوند شراب را به‌واسطه اثرات و تباهى آن حرام كرده است؛ زيرا شرابخواری موجب لغزش مى شود و نور انسانيت انسان را مى برد و جوانمردى او را ويران مىكند، و انسان را به ارتکاب گناهان و خونريزى و زنا وادار مى كند و هنگامى كه انسان مست شد در امان نيست كه ناآگاهانه به محارم خود تجاوز كند و جز بدبختى چيزى گير صاحبش نمىآيد. (بحارالأنوار، ج 79، ص133)
15.شـرابـخوارى بدتر از بی‌نمازی: راوي گويد: سَألَ رَجُلٌ اَباعَبدِالله(ع)عَنْ شُرْبِ الْخَمْرِ اَشَرُّاَمْ تَرْكُ الصَّلاةِ؟ فَقالَ: شُرْبُ الْخَمْرِ اَشَرُّ مِنْ تَرْكِ الصَّلاةِ، وَ تَدْرى لِمَ ذلِكَ؟ قالَ: لا، قالَ يَصيرُ فى حالٍ لايَعْرِفُ الله عَزَّوَجَلَّ ولايَعْرِفُ مَنْ خالِقُهُ؛ مـردى از امام صـادق(ع) پرسـيد: آيا نوشيدن شراب بدتر است يا نمـاز نخواندن؟ امـام فرمود: شـرابخوارى از بـى‌نمازى بـدتر است، مىدانى چـرا؟ آن مرد گفت: نه، فرمود: او حالتى پيدا مىكند كه نه خداى بزرگ و عزيز را مىشناسد، نه آفريننده خود را مىشناسد.(بحارالأنوار، ج 79، ص133)
16.پلیدی‌های ناشی از شـرابـخواری:
شرابخواری بسیاری از پلیدی‌ها را به دنبال خود دارد؛ چنان‌که قرآن بر عداوت تاکید کرده است.
از اميرالمؤمنين على(ع) سؤال شد: اِنَّ شُرْبَ الْخَمْرِ اَشَدُّ مِنَ الزِّنا وَ السِّرْقَةِ؟ قْالَ: نَعَمْ اِنَّ شارِبَ الْخَمْرِ يَزْنى وَ يَسْرِقُ وَ يَقْتُلُ وَ يَدَعُ الصَّلاةَ؛ آيا شرابخوارى از زنا و سرقت بدتر است؟ امام فرمود: بله، زيرا شرابخوار هم زنا و دزدى مىكند، هم آدم مىكشد و نماز را هم رها مىكند. (كنزالعمال، ج5، ش13693)
17.مركز زشتيها: رسول خدافرمود: اَلْخَمْرُ جِماعُ الأثْمَ، وَاُمُّ الخَبائِثِ و مِفْتاحُ الشَّرِّ؛ شراب گرد آورنده گناه و مادر همه زشتيها و كليد بدي‌هاست. (بحارالأنوار، ج 79، ص149)
18.كليد زشتيها: اگر دروغ کلید گناهان است، شراب کلید خانه زشتی‌ها است. امام صادق(ع)فرموده است: اِنَّ الله عَزَّوَجَلَّ جَعَلَ لِلشَّرِ اَقْفالاً وَ جَعَلَ مَفاتيحَ تِلْكَ الاْقفالِ الشَرابَ؛ خداوند بزرگ براى بديها قفل‌هائى قرار داده و شراب را هم كليدهاى اين قفل‌ها قرار داده است. (بحارالأنوار، ج 79، ص139)